MEDENİYET TARTIŞMALARI BAĞLAMINDA CEMİL MERİÇ: DOĞU, BATI VE TÜRK TOPLUMUNUN MEDENİYET TASAVVURLARI Kemaleddin TAŞ Öz Makalede, günümüzde yapılan medeniyet tartışmalarına önemli katkılar sunacağını düşündüğümüz gerek üslubu ve kaleminin keskinliğiyle gerekse eserlerinin muhtevası ve ele aldığı konularla halen, özellikle de son zamanlarda sürekli gündeme gelen, yakın dönem Türk düşünce hayatının önde gelen isimlerinden Cemil Meriç’in Doğu, […]
Etiket Arşivleri: medeniyet
BATI MEDENİYETİ GÖLGESİNDE ÖTEKİLERİN İNŞASI Özlem TOPCAN Öz “Batı Medeniyeti” ile neyi kastediyoruz? Son zamanlarda Batı medeniyeti akademik ve politik çevrelerin temel tartışma konuları arasında yer almaktadır. Batı medeniyeti kavramının nasıl inşa edildiğine, hangi tarihsel gerçekliği yansıttığına ya da Batı medeniyetinin bir kurgu olup olmadığına dair sorular tartışılan hususların başında gelmektedir. Bu çalışmanın amacı; Batı […]
ŞİNASİ, NAMIK KEMAL ve TEVFİK FİKRET MEDENİYET ve EDEBİYAT BAĞLAMINDA NASIL OKUNMALI? Hakan Yalap Öz 1839 Tanzimat Fermanı, Osmanlı Devleti’nin çok önce başladığı Avrupalılaşmaya yönelik değişme gayretlerinin ilk resmi sonucudur. Bu değişim süreci toplumun ve devletin her kademesinde izlenebilir. Türkiye’nin modernleşme bağlamında adından en sık söz edilenleri Tanzimat ve Servet-i Fünûn aydın/ edipleri olmuştur. Onların […]
ALİ SUAVİ’DE TERAKKİ VE MEDENİYET DÜŞÜNCESİ: MUHBİR YAZILARI Necati ÇAVDAR Öz Osmanlı Devleti’nde Tanzimat’ın idealize ettiği hedeflerin uzantısı olan siyasal ve kültürel gelişmelerden ilk etkilenenler elbette dönemin düşünürleri olmuştur. Ali Suavi de o dönemde içinde yaşadığı toplumun terakkisi konusunda keskin kalemi ve siyasi faaliyetleriyle öne çıkmış, çağının ilerisinde bir aksiyon adamı olarak sembolleşmiştir. Suavi, felsefe, […]
DİL MEDENİYET İLİŞKİSİ VE ARAPÇA ETKİSİ AÇISINDAN TÜRKÇE Kürşat EFE Öz Bir göstergeler sistemi dildeki kelimeler anlamlarını temsil ettikleri nesnelerden almazlar. Aksine bu nesnelerin ve kelimelerin aralarındaki ilişkilerden alırlar. Dil ile dünya arasında bir paralellik ya da koşutluk ilişkisi bulunmaktadır. Wittgenstein’ın dediği gibi “Dilimin sınırları dünyamın sınırlarıdır.” İnsanoğlu doğduğu zaman çevresinde hazır bulduğu ana dilinin […]
BİR MEFHUM OLARAK MEDENİYET MESELESİ Süleyman DÖNMEZ Öz Uygarlık beşerîdir; medeniyet ise insanî. Beşer ve insan kavramları, eşanlamlı kelimeler değildirler. Özellikle bir ahlâk varlığı olarak insanın medeniyettin aslî unsuru olması açısından iki kavramın anlam içerikleri büyük oranda farklılaşmış durumdadır. Medeniyet çözümlememizde madde ile mânâ bütünlüğünü sağlayan bir varolan olarak insan, ahlâk açısından temellendirilmektedir. Elbet insanın […]