TÜRK DIŞ POLİTİKASI ÜÇLEMESİ Gökmen KILIÇOĞLU Öz Türk Dış Politikasını (TDP) günümüze kadar inceleyen genel referans türünden çalışmalar mevcuttur. Bunlar arasında Mehmet Gönlübol’un ilk sayılabilecek çalışması, Faruk Sönmezoğlu’nun derleme ve telif çalışmaları ile Baskın Oran ve nitelikli bir ekipçe hazırlanan üç ciltlik “Türk Dış Politikası: Kurtuluş Savaşından Bugüne Olgular, Belgeler, Yorumlar” eserleri ilk akla gelenler […]
Kategori Arşivleri: Sayı: 249
Türk Dünyası’nın Akademik birikimi Türk Dünyası Araştırmaları Dergisi Yıl: 42 Cilt: 126 Sayı: 249 makaleleri | TDA Dergi
ADİLŞAHLAR SULTANLIĞI ÜZERİNE YAZILAN FARSÇA YERLİ VEKAYİNAMELER Cihan Oruç Öz 1489 yılında Yusuf Adilşah tarafından kurulan Adilşahlar Sultanlığı, 1686 yılına kadar varlığını devam ettirmişti. Bu süre zarfında dokuz sultan Adilşahlar tahtına oturmuştu. Sultanlığın sınırları, ilk dönemlerde batı Maharaştra ve Kannada dilinin konuşulduğu bölgelerden ibaretti. Daha sonra ise Tungabhadra Nehri’nin kuzeyine doğru genişlemişti. XVII. asrın sonunda […]
JAMES MORIER’LE 1809 YAZINDA ERZURUM’DAN AMASYA’YA SEYAHAT Murat HANİLÇE, Yücel BULUT Öz Hacı Baba romanlarıyla ünlenen İngiliz yazar James Justinian Morier 1809’da İran’daki ilk diplomatik görevini tamamlayıp 7 Mayıs 1809 tarihinde Tahran’dan ayrılmıştır. İngiltere yolculuğunda sırasıyla Erzurum (15 Haziran), İstanbul (18 Temmuz) ve İzmir (7 Eylül) gibi şehirlerde duraklamış; buradan H.M.S. Success gemisiyle Malta’ya geçmiştir. […]
UMRANDAN UYGARLIĞA KÜLTÜRDEN İRFANA: CEMİL MERİÇ Mustafa KAYA Öz Çağdaş Türk düşüncesinde tarihten sosyolojiye, teolojiden felsefeye, uluslar arası ilişkilerden kültür araştırmaları ve sanat tarihine kadar pek çok alanda medeniyet ve kültür eksenli, pek çok araştırma, yazı ve teori ortaya atılmış ve tartışılmıştır. Türk düşünce tarihinde her kesimden aydının kaleme sarılıp bir şeyler söylediği bu kavramlar […]
MEDENİYET TARTIŞMALARI BAĞLAMINDA CEMİL MERİÇ: DOĞU, BATI VE TÜRK TOPLUMUNUN MEDENİYET TASAVVURLARI Kemaleddin TAŞ Öz Makalede, günümüzde yapılan medeniyet tartışmalarına önemli katkılar sunacağını düşündüğümüz gerek üslubu ve kaleminin keskinliğiyle gerekse eserlerinin muhtevası ve ele aldığı konularla halen, özellikle de son zamanlarda sürekli gündeme gelen, yakın dönem Türk düşünce hayatının önde gelen isimlerinden Cemil Meriç’in Doğu, […]
BATI MEDENİYETİ GÖLGESİNDE ÖTEKİLERİN İNŞASI Özlem TOPCAN Öz “Batı Medeniyeti” ile neyi kastediyoruz? Son zamanlarda Batı medeniyeti akademik ve politik çevrelerin temel tartışma konuları arasında yer almaktadır. Batı medeniyeti kavramının nasıl inşa edildiğine, hangi tarihsel gerçekliği yansıttığına ya da Batı medeniyetinin bir kurgu olup olmadığına dair sorular tartışılan hususların başında gelmektedir. Bu çalışmanın amacı; Batı […]
MUSTAFA ŞEKİP TUNÇ’UN MEDENİ FELSEFESİNDE İNSAN VE KADIN İpek Çınar Öz Mustafa Şekip Tunç’da kadın ve aile konusunu incelemek insanoğlunun sosyal, kültürel ve metafizik bir varlık olarak kendisini idrak etmesini ve var kılmasını sağlayan en önemli bilinç durumudur. Çünkü bütün insani değerler dil ile aile ortamında yaşanır ve ideal olarak benimsenir. Bu anlamda ailenin kutsallığı […]
ŞİNASİ, NAMIK KEMAL ve TEVFİK FİKRET MEDENİYET ve EDEBİYAT BAĞLAMINDA NASIL OKUNMALI? Hakan Yalap Öz 1839 Tanzimat Fermanı, Osmanlı Devleti’nin çok önce başladığı Avrupalılaşmaya yönelik değişme gayretlerinin ilk resmi sonucudur. Bu değişim süreci toplumun ve devletin her kademesinde izlenebilir. Türkiye’nin modernleşme bağlamında adından en sık söz edilenleri Tanzimat ve Servet-i Fünûn aydın/ edipleri olmuştur. Onların […]
ALİ SUAVİ’DE TERAKKİ VE MEDENİYET DÜŞÜNCESİ: MUHBİR YAZILARI Necati ÇAVDAR Öz Osmanlı Devleti’nde Tanzimat’ın idealize ettiği hedeflerin uzantısı olan siyasal ve kültürel gelişmelerden ilk etkilenenler elbette dönemin düşünürleri olmuştur. Ali Suavi de o dönemde içinde yaşadığı toplumun terakkisi konusunda keskin kalemi ve siyasi faaliyetleriyle öne çıkmış, çağının ilerisinde bir aksiyon adamı olarak sembolleşmiştir. Suavi, felsefe, […]
DİL MEDENİYET İLİŞKİSİ VE ARAPÇA ETKİSİ AÇISINDAN TÜRKÇE Kürşat EFE Öz Bir göstergeler sistemi dildeki kelimeler anlamlarını temsil ettikleri nesnelerden almazlar. Aksine bu nesnelerin ve kelimelerin aralarındaki ilişkilerden alırlar. Dil ile dünya arasında bir paralellik ya da koşutluk ilişkisi bulunmaktadır. Wittgenstein’ın dediği gibi “Dilimin sınırları dünyamın sınırlarıdır.” İnsanoğlu doğduğu zaman çevresinde hazır bulduğu ana dilinin […]
BOZKIR, ŞEHİR VE ORMAN MEKANLARININ ESKİ TÜRK KÜLTÜR VE MEDENİYETİNE YAPTIĞI ETKİLERE DAİR BAZI DÜŞÜNCELER Kürşat YILDIRIM Öz Türkler eski çağlarda birbirinden çok farklı mekanlarda yaşamışlardır. Yaşadıkları mekanlar eski Türklerin dünya görüşüne, gelenek-göreneklerine, hayat tarzlarına, toplumsal yapılarına ve genel olarak kültür ve medeniyetlerine tesir etmiştir. Bu bakımdan eski Türklerle ilgili tarih ve kültür çalışmalarında hâkim […]
BİR MEFHUM OLARAK MEDENİYET MESELESİ Süleyman DÖNMEZ Öz Uygarlık beşerîdir; medeniyet ise insanî. Beşer ve insan kavramları, eşanlamlı kelimeler değildirler. Özellikle bir ahlâk varlığı olarak insanın medeniyettin aslî unsuru olması açısından iki kavramın anlam içerikleri büyük oranda farklılaşmış durumdadır. Medeniyet çözümlememizde madde ile mânâ bütünlüğünü sağlayan bir varolan olarak insan, ahlâk açısından temellendirilmektedir. Elbet insanın […]